Fot. Aleksander Sieracki
W poniedziałek 11 marca w Gdyńskim Centrum Filmowym odbył się pokaz filmu dokumentalnego ,,Katastrofa na talerzu”, poświęconego tematyce transformacji systemu żywnościowego, hodowli przemysłowej, ekologii oraz weganizmu. Później, po projekcji, odbyła się dyskusja z udziałem ekspertów.
Wydarzenie jest częścią cyklu eventów, którego poprzednie edycje odbyły się m.in. w Warszawie, Krakowie i Kielcach. Kolejna odbędzie się 21 marca w Bielsku Białej. Katastrofa na talerzu to film twórców Wegańskiej Warszawy oraz Posłuchaj wegańskich biznesów. Jego producentem jest wytwórnia Tower Film. Wyreżyserował go dr Marcin Anaszewicz, czyli prezes i dyrektor programowy fundacji Green REV Institute, przy której wsparciu wyprodukowany został film.
Odziaływanie globalne i lokalne
Katastrofa na talerzu opowiada m.in. o negatywnych skutkach, jakie wytwarzanie produktów odzwierzęcych wywiera na środowisko. Profesor Piotr Skubała z Uniwersytetu Śląskiego zaznajamia widzów z odziaływaniem hodowli przemysłowej w kontekście globalnego ocieplenia. Roman Głodowski ze stowarzyszenia Nasz Bóbr ukazuje natomiast zagrożenie, jakie stanowi ona dla lokalnych ekosystemów.
Fot. Aleksander Sieracki
Marzena Wichniarz z ruchu Rodzice dla Klimatu przedstawia walkę o zapewnienie możliwości wyboru posiłków roślinnych w szkolnych stołówkach, zaś Anna Żuchniewicz z Fundacji Onkologicznej Rakiety zapoznaje widzów z korzyściami zdrowotnymi wiążącymi się z wyborem diety wegańskiej.
W filmie wystąpiła również m.in. Morgan Janowicz, Koordynatorka ds. Partnerstwa Green REV Institute, europosłanka dr Sylwia Spurek i Radny Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy Filip Pelc.
— Warto zobaczyć ten film zarówno jeśli jest się ,,zielonym”, w tym znaczeniu, że się nie zna tematu, nie że się jest weganinem, jak również wtedy, jeżeli ma się już jakąś wiedzę — mówi Karol Hamanowicz, aktywista i student Uniwersytetu Gdańskiego oraz jeden z uczestników debaty — Jednym z czynników, które mogą przekonać do zobaczenia filmu jest to, że jest on krótki. Trwa zaledwie 35 minut, więc jest to pewna wiedza w pigułce. Występuje tak postać bardzo zasłużona dla działalności prowegańskiej, czyli Sylwia Spurek. Przez wiele osób uważana jest ona za bardzo kontrowersyjną, a przez to że jest kontrowersyjna, jest również bardzo ciekawa.
Film zawierał tłumaczenie na polski język migowy. Dostępny jest na kanale Green REV Institute na YouTube.
Uczestnicy debaty
W dyskusji po filmie, oprócz Karola Hamanowicza, udział wzięli:
– Michał Guć – wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.
– Ewelina Magdziak – dietetyczka i absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, działająca na rzecz upowszechniania edukacji nieformalnej na płaszczyźnie popularyzacji nauki. Propagatorka weganizmu, czyli innymi słowy, diety roślinnej.
– Marika Domozych – radna Rady Miasta Gdyni, aktywna na polu m.in. rewitalizacji, planowania przestrzennego, tworzenia przestrzeni przyjaznej zwierzętom i transportu.
– Sebastian Kulis i Robert Ropel z ,,Roślinnych Porad’’, czyli firmy zajmującej się projektowaniem i tworzeniem ekologicznych ogrodów.
Dyskusja moderowana była przez Agatę Lewandowską – kierowniczkę Referatu Adaptacji do Zmian Klimatu w Wydziale Środowiska gdyńskiego samorządu, radną dzielnicy Wielki Kack, aktywistkę ruchu ,,Rodzice dla Klimatu”.
Rola szkół i uniwersytetów
Podczas debaty wiceprezydent Michał Guć odniósł się do rozporządzenia regulującego funkcjonowanie szkolnych stołówek — Gdyby do tego rozporządzenia dodać jeden punkcik, który tak jak wymusza się raz w tygodniu rybę, tak wymuszał raz w tygodniu posiłek wegetariański, już nawet nie wegański, gdyby ministra zdrowia podpisała takie rozporządzenie, to jeśli chodzi o emisję gazów cieplarnianych, to tak jakby jednego dnia zdjęła z polskich dróg sto tysięcy samochodów.
Michał Guć, Fot. Aleksander Sieracki
Radna Marika Domozych wskazała, jak polskie szkoły i uczelnie mogą czerpać inspiracje z USA we wprowadzaniu tego rodzaju zmian — Można przywołać przykład amerykańskiego uniwersytetu, który wprowadził w swoich stołówkach dietę roślinną jako domyślną, tak iż jeśli chciało się dostać wersję mięsną, to trzeba było o nią poprosić. Efektem tego było to, że większość osób pozostawała przy diecie roślinnej, a pojedyncze osoby, chyba około 20 proc., zdecydowały się na zmianę diety z powrotem na mięsną. To pokazuje jak zmiana sposobu myślenia może łatwo w bardzo dużym stopniu wpłynąć na emisję.
Po debacie uczestnicy eventu mieli możliwość włączenia się w inicjatywę oraz upamiętnienia swojej obecności na pokazie poprzez sfotografowanie się z sercem opatrzonym napisem ,,Roślinna Szkoła”.
Wydarzenie było częścią inicjatywy European Vegan Summit Talks 2024. Katastrofa na talerzu powstała przy wsparciu Vegan Grants. Film objęty został patronatem Krytyki Politycznej, patronatem honorowym natomiast przez europosłankę dr Sylwię Spurek oraz europarlamentarną grupę Greens/EFA. Event otrzymał patronat Miasta Gdynia.
