Fot. Chłopi (2023) / Źródło: Materiały prasowe

Jeden z najbardziej wyczekiwanych filmów tego roku, którego produkcją zajęło się dobrze nam znane studio animacji odpowiadające za sukces takich filmów jak Mój Vincent. Twórcy nałożyli na siebie ogromną presję, wybierając na adaptację światowy fenomenom jakim jest powieść Władysława Reymonta Chłopi. Książka obszerna, z wieloma wątkami, malowniczymi scenami i trudną do zrozumienia problematyką. Zadanie ciężkie, jednakże nie niemożliwe do udźwignięcia. Po 121 latach od publikacji pierwszego odcinka powieści ukazał się film zasługujący na miano nazwania arcydziełem i jednocześnie godna adaptacja epopei.

Chłopi to niezwykły film, który złożony jest z wielu elementów (muzyka, gra aktorska, taniec, warstwa wizualna), które razem tworzą unikalną całość. Trzyma widza w napięciu do samego końca. Można powiedzieć, że żyjemy opowiadaną historią, gdyż oglądamy film z perspektywy Jagny oraz kręgu osób z nią najbliżej związanych. Wzorowany na nagrodzonej Noblem powieści Władysława Reymonta Chłopi opowiada historię o rodzinie Borynów oraz tajemniczej postaci Jagny, a także Lipcach –wsi, w której mieszkają.

Wydawać by się mogło, że widz oczekiwać może sielankowego obrazu wsi. Jest to jednak tragiczna opowieść, która ukazuje jej destrukcyjne, naturalistyczne oblicze. Fabuła Chłopów skupia się tu na osobie Jagny, a wątki poboczne odrzucono. Daje nam to możliwość dogłębnego zapoznania się i zżycia emocjonalnie z postacią oraz zaznajomienia się z jej otoczeniem, a także relacjami, jakie ją łączą z mieszkańcami wsi. W filmie możemy dokładniej zobaczyć, iż Jagna jest ofiarą systemu, marionetką w rękach ludzi. Pragnie, aby zostawiono ją w spokoju, ale nie zostaje wysłuchana. Chłopi naprawdę znakomicie ukazują problematykę życia kobiety na wsi. To, w jaki sposób jest traktowana, jak się o niej mówi oraz czego oczekuje. Uważam, że ten obraz jest wciąż aktualny w czasach, w których żyjemy.

Niezwykła technologia wykonania

Jest wiele elementów, które chciałabym poruszyć, gdyż film niepodważalnie wzbudza wiele emocji i skłania do dogłębnych przemyśleń.

Na wstępie nie sposób jednak nie zaznaczyć, iż tworzenie Chłopów trwało około czterech lat. Najpierw zostały nagrane sceny z aktorami, które później odwzorowywało ponad 100 międzynarodowych malarzy, za pomocą techniki malarstwa cyfrowego. Na jedną sekundę filmu składały się średnio 24 obrazy. Jednakże ciężka praca się opłaciła, gdyż film jest nie tylko polskim kandydatem do Oskara, ale jest również wyjątkowo widowiskowy.

Warstwa wizualna

Chłopi to uczta dla oka. Film korzysta z różnorodnej palety kolorów, która zmienia się wraz z przejściem w kolejne pory roku. Animacja jest swego rodzaju dodatkiem, który wzbogaca historię. Tworzy malowniczy obraz wsi, domów czy krajobrazu. Barwy pięknie wybrzmiewają również we wszystkich scenach tańca, gdzie jaskrawe kolory sukien fenomenalnie współgrają z dynamiczną choreografią.

Scena, która szczególnie zapadła mi w pamięć to przejście z wiosny w lato. Zobrazowany wschód słońca zapiera widzowi dech w piersiach i powala swoją magicznością. Również scena śmierci starego Boryny zasługuje na wyróżnienie, gdyż oprócz znakomitej gry aktorskiej możemy dostrzec, jak kolorystyka tła podsyca nastrój oraz oddaje intonację tej tragicznej sytuacji.

Film wykorzystuje również dzieła z okresu Młodej Polski. Możemy w nim zobaczyć dobrze nam znane obrazy takich artystów jak Józef Chełmoński, Ferdynand Ruszczyc, Leon Wyczółkowski czy Julian Fałat. Był to niezwykle kreatywny pomysł, który został również wykorzystany w Moim Vincencie, poprzednim filmie twórców.

Gra aktorska

Równie świetna jest w Chłopach gra aktorska. Wszystkie postacie zagrane są fenomenalnie. Kamila Urzędowska, grająca Jagnę, niesamowicie odzwierciedla tę rolę. Jej twarz jest niezwykle emocjonalna i potrafi przekazać nam więcej niż niejeden dialog. Znakomicie odnajduje się w tej roli i nadaje Jagnie niebywałej głębi oraz uroku.

Robert Gulaczyk był znakomitym wyborem, jeśli chodzi o rolę Antka. Jego mimika twarzy jest wybitna, z łatwością możemy wyczytać ogień determinacji, złość oraz nienawiść. Świetnie ukazuję antypatyczną postać, jaką jest Antek i jego wyrazistość.

Pojawiają się tu również inni znani aktorzy, którzy odgrywają pomniejsze role np. Maciej Musiał grający Jasia, czy Julia Wieniawa, która jest znakomita w niekiedy komicznej roli pastuszki Marysi.

Wszystkie postacie są naprawdę świetnie zagrane i przedstawione widzowi. Cała obsada posiada wybitny kunszt aktorski, dzięki któremu cała historia nabiera niebywale silnego emocjonalnego znaczenia.

Taniec

Wszystkie sceny taneczne powinny zostać wyróżnione, gdyż każda z nich jest niesamowita. Od kolorystyki, przez świetnie dopasowaną muzykę, aż po niesamowitą choreografię. Szczególnie scena tańca weselnego, która była wręcz wybitna. Dynamika, wdzięk, koordynacja, ale również aspekt kulturowy. Zwyczaj nakazywał, że zanim panna młoda zatańczy ze swoim mężem, musi zatańczyć przynajmniej przez chwilę z każdym mężczyzną zaproszonym na wesele. Również w Chłopach widzimy tę tradycję z perspektywy Jagny. Taniec wtedy staje się czymś niebezpiecznym, gdyż z łatwością możemy dostrzec dyskomfort na twarzy panny młodej, a ujęcia z jej perspektywy jedynie nadają sytuacji grozy. Mężczyźni w scenie wyglądają trochę jak drapieżcy i w podobny sposób tańczą, agresywnie i nachalnie.

Muzyka

Elementem, na który nie zawsze zwraca się uwagę, jest muzyka, która w przypadku Chłopów ma ogromne znaczenie. Nadaje ona nie tylko intonacji, ale również nastrojowości. Dzięki niej sceny lepiej i donośniej wybrzmiewają oraz nabierają znaczenia emocjonalnego. Film zawdzięcza to wspaniałemu Łukaszowi L.U.C Rostkowskiemu & REBELBABEL Orchestras, którzy idealnie połączyli folklor z elementami elektronicznymi. Każdy utwór jest świetnie dopasowany do sytuacji, a towarzyszące im śpiewy ludowe, są równie niesamowite. Każda partia wokalna przyprawiała mnie o podekscytowanie, a harmonie wywoływały we mnie dreszczyk emocji. Nie jest  wyolbrzymieniem stwierdzenie, iż Chłopi posiadają jedną z najlepszych ścieżek dźwiękowych współczesnego kina.

fot. Magdalena Grudzinska

Seans Chłopów jest niezwykłym doświadczeniem i możemy go przeżyć na wielu płaszczyznach. Nie pozostawia wątpliwości, iż film jest godny polecenia. Obejrzenie go nie tylko sprawi, że niektóre osoby zapoznają się z historią Chłopów po raz pierwszy, ale również przekonają się do tego dzieła. Jest to niebywale ciężka lektura, którą nie każdy jest, bądź był w stanie przeczytać i zrozumieć jej przekaz. Dlatego uważam, iż ten film jest znakomitą alternatywą. Oczywiście warto go zobaczyć również z innych powodów. Jest to kino najwyższych lotów ze znakomitą obsadą oraz ścieżką dźwiękową. Mam nadzieję, iż podobne projekty będą tworzone w przyszłości, gdyż film Chłopi to arcydzieło w najczystszej postaci. Jedyne co nam pozostaje to trzymanie kciuków, iż zostanie zasłużenie nagrodzony Oskarem. Chciałam również podziękować za wspólny seans Kinu Kameralnemu Cafe, dzięki któremu miałam możliwość zobaczyć ten fenomenalny film.