Folklor dla opornych
4 min read
Czy w XXI wieku taniec ludowy musi być nudny? Absolutnie nie! Coraz więcej zespołów pokazuje, iż jest to cudowna część naszej kultury, którą można interpretować na wiele dowolnych sposobów.
W jakim wieku można tańczyć folklor? Wielu z nas kojarzy się on ze starszymi osobami. Warto jednak pamiętać, że dawniej tańczyła go głównie młodzież. Stąd ogromna ilość tańców skocznych, szybkich i wymagających naprawdę dobrej kondycji. Odpowiednim przykładem może być tu oberek. Jest to szybki taniec wirowany, wykonywany w parach damsko–męskich. Liczne grupy taneczne chętnie go wybierają nie tylko dlatego, iż jest jednym z najpopularniejszych w Polsce, lecz również przez swój widowiskowy charakter. Oberek to często taniec popisowy. Do szybkiego tempa dochodzą bowiem różne solówki taneczne ze skomplikowanymi elementami np. podnoszenia partnerek, szybkie obroty oraz wszelkiego rodzaju kombinacje przyklęków i wyskoków partnerów. W parze z oberkiem często spotykamy kujawiaka. Dawniej ten wolny, romantyczny i pełen magnetyzmu taniec wykonywany był często jako zalotny. Dla młodych osób była to świetna okazja na okazanie swoich uczuć oraz chwilę intymności z ukochaną osobą, o ile można mówić o niej w sali pełnej innych tańczących lub obserwujących osób. Przykładów może być więcej, jednak już te dwa ukazują, iż taniec ludowy jak najbardziej przeznaczony jest dla ludzi młodych. Nie oznacza to oczywiście, iż osoby starsze nie znajdą w nim nic dla siebie. Tańczyć może każdy. Wystarczy jedynie chcieć.
Folklor współczesny
W dzisiejszych czasach folklor znacznie zmienił się, w stosunku do jego pierwotnego charakteru. Zespoły ludowe coraz chętniej łączą tradycję ze współczesnością. Dotyczy to zarówno tańca, jak i muzyki. Eksperymentować można również z tradycyjnymi strojami ludowymi. Wariacje, polegające na łączeniu ich z elementami mody współczesnej, często wzbogacają odbiór widowiska scenicznego. Co więcej, ukazują, iż części tradycyjnych kostiumów świetnie sprawdzają się jako dodatki do codziennych stylizacji. Jak zaś połączyć taniec ludowy ze współczesnością? To również może okazać się nietrudne. Zespoły taneczne chętnie sięgają w tym celu po jazz lub elementy klasyczne. Tego typu choreografie zaskakują widzów i ukazują im folklor w bardziej przystępnej i nowoczesnej formie. Jednak nawet bez takich zabiegów wiele tańców wygląda w dzisiejszych czasach zupełnie inaczej. Są one bardziej sceniczne i nabrały charakteru pokazowego. Dawniej przygarbione sylwetki tancerzy, którzy do izby tanecznej wchodzili czasem zmęczeni prosto z pracy w polu, teraz wyprostowały się, nabrały klasy, gracji, lekkości. Wygoda ustąpiła miejsca dobrej prezentacji. Figury i elementy pokazowe są coraz częściej inspirowane różnymi gatunkami tanecznymi. Nie po to, by zmienić ich oryginalny wygląd, lecz by poprawić techniczne wykonanie i ostateczny obrazek, który stworzą na scenie. Wiele tańców ma więc w dzisiejszych czasach charakter bardziej stylizowany niż ludowy. Nie znaczy to jednak, że są gorsze. Po prostu zostały dostosowane do współczesnego odbiorcy. Podobnie jest w muzyce ludowej. Coraz częściej słuchamy jej w formie utworów stylizowanych. Wiele tradycyjnych pieśni powstaje w nowych wersjach, inspirowanych muzyką jazzową lub wzbogaconych o elementy kultury pop. Dawniej melodie ludowe grane były przez dwóch, lub trzech wiejskich muzyków. Teraz brzmią zupełnie inaczej, wykonywane są przez orkiestry kameralne, bądź nawet symfoniczne.
Ludowe przyciąga
Coraz więcej młodych ludzi przekonuje się do folkloru. Część z nich robi to z potrzeby poznania, chociaż części tradycji swoich przodków. Wielu jednak skusiła jego obecna forma i wygląd. Tańczenie w zespole ludowym nie wiąże się ze wstydem, jest to raczej ciekawa i inspirująca pasja. Coraz częściej gwiazdy muzyki pop wykorzystują w swoich utworach bądź teledyskach elementy polskiej kultury ludowej, gdyż staje się ona atrakcyjna dla widza. Kto by się spodziewał, że krakowiaki najlepiej tańczy się do piosenek Brodki lub że pasy przy strojach ludowych świetnie sprawdzą się jako dodatek do codziennej stylizacji. Warto samodzielnie zgłębiać i odkrywać polski folklor. Nawet sceptyczni widzowie w oglądaniu form stylizowanych, mogą odnaleźć dużą przyjemność. Twórcy polskiej muzyki oraz kina, choreografowie i autorzy projektów o tematyce związanej z kulturą ludową wielokrotnie już to docenili.
Oto kilka grup, które moim zdaniem mogą stać się inspiracją, do spojrzenia na folklor z innej perspektywy:
http://www.passionfruits.eu/ccc2/
