Walcz z marnotrawstwem żywności – czym jest jadłodzielnia?

Polska marnuje rocznie dziewięć milionów ton żywności! Jedną z możliwości przeciwdziałania wyrzucaniu jedzenia i walki z marnotrawstwem są jadłodzielnie, w których możemy pozostawić swoje posiłki, a osoby w potrzebie mogą z nich skorzystać. Jaka idea stoi za takimi miejscami oraz gdzie znajdziemy je w Gdańsku?

Marnujemy na potęgę

W Polsce rocznie do kosza trafia około dziewięciu milionów ton jedzenia, a większość pochodzi z gospodarstw domowych. Jak informuje Polski Instytut Ekonomiczny, statystyczny Polak wyrzuca około 247 kilogramów jedzenia rocznie. Mimo stałego informowania społeczeństwa, nie każdy zdaje sobie sprawę ze skali tego zjawiska. Trzeba temu przeciwdziałać, stale edukować i informować oraz działać na rzecz ograniczania marnowania żywności. A rozwiązań jest naprawdę wiele! Jednym z nich są jadłodzielnie. Na wyjątkową uwagę zasługują szczególnie teraz, kiedy możemy podzielić się poświątecznymi nadwyżkami jedzenia, zamiast wyrzucać je do kosza.

Jak funkcjonują jadłodzielnie?

Jadłodzielnia to miejsca służące do nieodpłatnej wymiany żywności – zaopatrywania i korzystania z pozostawianej tam żywności. Każdy może zostawić nadmiar swojej żywności oraz sięgnąć do półek i lodówek, aby poczęstować się posiłkiem. Każdy sposób korzystania z takich miejsc zapobiega marnowaniu jedzenia.

We wszystkich takich punktach należy przestrzegać określonych zasad dotyczących zostawianych tam posiłków. Muszą być to produkty nadające się do spożycia, zarówno takie zakupione w sklepie, jak i wyroby domowe. Wszystko powinno być dobrze i szczelnie zapakowane. Nie należy pozostawiać rzeczy, które przekroczyły termin przydatności do spożycia, produktów z niepasteryzowanego „surowego” mleka, zawierających surowe jajka, czy napoczętych produktów gotowych (na przykład otwartych jogurtów, puszek).

Walcz z marnotrawstwem jedzenia

W Gdańsku funkcjonuje kilka miejsc działających na zasadzie foodsharingu. Jeśli macie nadwyżki poświątecznego jedzenia lub chcecie skorzystać z pozostawionych posiłków, to w ramach walki z marnotrawstwem warto udać się do tych jadłodzielni:

• Wrzeszcz Górny

W tej dzielnicy jadłodzielnia znajduje się przy ul. De Gaulle’a 13. Działa we wszystkie dni powszednie od godziny 12.00 do 17.00.

Przynosić można wszelką żywność. Jest jednak jeden warunek – musi być ona zapakowana w czyste pojemniki plastikowe bądź szklane (m.in. w słoiki). Dobrze, żeby były też opisane – co znajduje się w danym opakowaniu. Nie może być natomiast zapakowana w woreczki jednorazowe czy reklamówki, co zdarzało się w poprzednich latach. Taką żywność musieliśmy, niestety, wyrzucać – informuje Janina Wiśniewska, prowadząca punkt we Wrzeszczu.

• Śródmieście

Jadłodzielnia w centrum Gdańska powstała z inicjatywy studentów działających w duszpasterstwie zakonników, którzy w czasie pandemii zaangażowali się w wolontariat i robili zakupy dla osób starszych. Później postanowili dzielić się jedzeniem w łatwy i bezpieczny sposób z innymi potrzebującymi. Punkt znajduje się przy murze otaczającym zakon dominikanów i Kościół Św. Mikołaja (od strony Hali Targowej). Miejsce funkcjonuje przez całą dobę.

• Piecki-Migowo

Lodówka oraz półki na żywność znajdują się przy wejściu do parafii Miłosierdzia Bożego przy ul. Myśliwskiej 25. Odkąd działa ten punkt nie zdarzyło się, aby pozostawiona tam żywność leżała dłużej niż parę godzin. Z jadłodzielni w dzielnicy Piecki-Migowo można korzystać przez całą dobę.

Są firmy, które cyklicznie dostarczają nam żywność do tej lodówki. To m.in. firmy cateringowe, które przywożą wręcz całe zestawy. Jedna z fundacji przez dłuższy czas dostarczała zupy, mamy dostawy także ze sklepów, w tym z warzywniaków. Jest bardzo dużo anonimowych darczyńców, m.in. pani, która codziennie dostarcza pieczywo. Wspiera nas także jedna z dużych i popularnych, sieci dyskontów spożywczych – mówi Przemysław Malak, jeden z pomysłodawców tej jadłodzielni.

• Oliwa

Ogólnodostępna lodówka powstała tutaj z inicjatywy prywatnej. Miejsce znajduje się przy ul. Opata Rybińskiego 10, przed budynkiem Rady i Zarządu dzielnicy Oliwa.

• Nowy Port

W tej dzielnicy funkcjonuje sklep społeczny, prowadzony przez Bank Żywności na zlecenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. Swoje produkty można pozostawiać przez pięć dni w tygodniu: w poniedziałki, wtorki, środy oraz piątki w godzinach 10.00–15.00 oraz w czwartki między 13.00 a 18.00.

Chodzi o produkty oryginalnie, hermetycznie zamknięte, z ważną datą do spożycia. Makaron, kasza, ryż, ser, twaróg czy nieotwierany słoik majonezu, przecieru pomidorowego lub dżemu – m.in. tę żywność można oddać do sklepu społecznego w Nowym Porcie. Pracownicy punktu przyjmą też oryginalnie zapakowane mięso, wędliny czy ciasta przydatne do spożycia oraz świeże warzywa – tłumaczy Sylwia Ressel z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku.

Korzystanie z jadłodzielni to nie tylko walka z marnowaniem żywności, ale to również pomoc najbiedniejszym i najbardziej potrzebującym osobom, które na pewno docenią każdy podarowany posiłek. Możemy robić kilka pożytecznych rzeczy jednocześnie, dlatego warto pamiętać o jadłodzielniach i innych miejscach funkcjonujących na zasadzie foodsharingu przez cały rok.