Kraków – magiczna stolica Małopolski. Jako pierwsze z polskich miast wpisane  na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jego niesamowita atmosfera od lat jak magnes przyciąga turystów z całego świata. 

Gród Kraka to najchętniej odwiedzane przez turystów miasto. Swoje początki datuje już w VII wieku. Przyciąga przede wszystkim tym, że jako jedno z nielicznych zostało prawie nienaruszone w czasie II wojny światowej. Miejsce o niepowtarzalnej atmosferze i klimacie, kuszące swą magią wybitnych twórców kultury i sztuki.

Niezależnie o jakiej porze wybierzemy się w podróż po Krakowie, natrafimy na rzeszę turystów z różnych zakątków Europy i świata.

Miasto obronne

Początkowo Kraków nie był ogrodzony miejskimi murami. Dopiero w roku 1285 książę Leszek Czarny zezwolił na zabudowanie systemu obwarowań. System obronny stopniowo był rozbudowywany. Miasto otoczono podwójny murem nad fosą. Wewnętrzny obwód murów wzmacniało siedemnaście baszt. Do środka można było się dostać przez osiem bram. Niestety obecnie z całego systemu obronnego Krakowa zachował się niewielki fragment umocnień w północnej części Starego Miasta od strony Kleparza: część muru, Brama Floriańska oraz baszty Pasamoników, Stolarska i Ciesielska. Przed Bramą Floriańską (od strony Kleparza) przetrwał wysunięty najbardziej na północ element średniowiecznych fortyfikacji – Barbakan, nazywany także Rondlem. Gotycka budowla z końca XV wieku z siedmioma wieżyczkami niegdyś była połączona długą szyją z Brama Floriańską i służyła do jej obrony. Dzisiejszy Barbakan (jeżeli tylko zakupimy bilet w cenie 6 zł) daje turystom poczuć moc średniowiecznego polskiego oręża. Organizowane są tu koncerty i przedstawienia. Dodatkową atrakcją są wystawy malarskie rozmieszczone wzdłuż murów obronnych. To również tutaj odbywają się coroczne mistrzostwa Polski w szermierce i historyzowane walki rycerskie.

Na miejscu rozebranych fragmentów fortyfikacji Krakowa w latach 1822-1830 założono miejskie ogrody nazwane Plantami. Przez prawie 200 lat utrzymywane i pielęgnowane z dużą dbałością, stały się najpiękniejszym krakowskim parkiem. Zielony obwód Plant odgranicza stare miasto od leżących na zewnątrz młodszych fragmentów.

Serce miasta

Najważniejszym punktem na mapie Krakowa jest bez wątpienia Rynek Główny, jeden z największych w Europie (powierzchnia 4 ha). Układ urbanistyczny z XIII wieku jest zachowany do dziś w niezmienionej formie. Można powiedzieć, że to tętniące życiem serce starego Krakowa. Kwadrat placu zamykają ze wszystkich stron ściśle zabudowane pierzeje. Kamienice obecnie otaczające rynek powstały w różnym czasie, głównie od XIV do XVII wieku. Każdy budynek to osobna historia, a także legendy z nimi związane. Na południowo-wschodniej pierzei, na rogu ulicy Siennej stoi kamienica Szara (Rynek Główny 6).

Zgodnie z legendą w XIV ufundował ją Kazimierz Wielki dla swojej faworyty Sary (tłumaczy to nazwę domu). Zgodnie z przekazami historycznymi budynek jest jeszcze młodszy, pochodzi z XV wieku, a powstał w wyniku połączeniu dwóch sąsiednich domów. W czasie insurekcji była tu główna kwatera Tadeusza Kościuszki. Na przestrzeni wieków krakowski rynek był świadkiem najważniejszych wydarzeń w historii państwa polskiego. To tu w 1525 roku miał miejsce słynny Hołd Pruski uwieczniony na wspaniałym obrazie przez mistrza Matejkę, a w 1794 roku składał tam swą przysięgę Tadeusz Kościuszko.

Pośrodku Rynku Głównego znajdują się Sukiennice, czyli wielka hala targowa. Budynek od samego początku do dziś pełni funkcję  handlową. Przed wiekami sprzedawano tu sukno oraz inne tkaniny. Dzisiaj turyści przemierzają obszerną halę, oglądając i kupując pamiątkowe wyroby krakowskich rękodzielników. Na piętrze działa Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku, oddział Muzeum Narodowego. Można tam podziwiać między innymi płótna Matejki, Siemiradzkiego, Chełmońskiego i innych. Obok Sukiennic stoi wysoka czworokątna wieża, która jest jedynym zachowanym fragmentem gotyckiego ratusza krakowskiego. Budynek został zburzony w 1820 roku. Po wschodniej stronie Sukiennic na płycie rynku stoi od 1898 roku pomnik Adama Mickiewicza zaprojektowany przez Teodora Rygiera, kolejny rozpoznawalny symbol Krakowa.

Niezwykłym obiektem architektonicznym usytuowanym przy Rynku Głównym jest bazylika Mariacka (wstęp 5 zł). Po katedrze wawelskiej jest to najważniejszy kościół Krakowa. Perła sztuki i pomnik chwały krakowskich mieszczan. Początki bazyliki sięgają pierwszych lat XIII wieku. Obecny gotycki kształt jest efektem XIV-wiecznej rozbudowy. Charakterystycznym elementem kościoła są dwie wieże o niejednakowej wysokości. Z wyższej co godzina wydobywa się dźwięk hejnału mariackiego, jednego z symboli Krakowa. Wnętrze świątyni zdobi wspaniałe gotyckie dzieło rzeźbiarskie – ołtarz, praca mistrza Wita Stwosza z Norymbergii. W skład pentaptyku  wchodzi 200 figur rzeźbionych z litych kloców lipowych. Największa z nich ma 2,7 m wysokości. Ten wspaniały pomnik średniowiecznego snycerstwa, poświęcony czci Maryi Panny, od wieków nieodmiennie budzi podziw kolejnych pokoleń. Jest to największy tego rodzaju ołtarz w Europie.

Będąc na krakowskim rynku niedopuszczalne jest nie skosztować tradycyjnych obwarzanków. Stoiska z tym przysmakiem rozlokowane są dokoła rynku, więc nie sposób ich nie zauważyć.

Kolejną atrakcją czekającą na turystów jest przejazd bryczką dookoła rynku, na Wawel i z powrotem. Jednakże koszt takiej wycieczki (niezależnie czy z przewodnikiem, czy bez) wynosi 100 zł.

Z wizytą na zamku

Kompleks zamkowy na Wawelu jest najczęściej odwiedzanym zabytkiem Krakowa. Jest to bowiem symbol władzy królewskiej, miejsce reprezentacyjne, ważne w świadomości Polaków. Znaleźć tutaj można stałe ekspozycji muzealne, m.in.: Reprezentacyjne Komnaty Królewskie, Prywatne Apartamenty Królewskie, Skarbiec Koronny, Zbrojownia i Ogrody Królewskie. W północnej części Katedry Wawelskiej w Wieży Zygmuntowskiej znajduję się Dzwon Zygmunta (który należy dotknąć lewą ręką, aby przyniósł nam szczęście).

Chyba każdy kto jedzie z wizytą do Krakowa ma nadzieję zobaczyć słynny wawelski zamek. Jednakże z zachwytem nad tą monumentalną budowlą nadchodzi również rozczarowanie, cenami i dostępem biletów. Aby obejrzeć jakąkolwiek ekspozycję musimy każdorazowo zapłacić 18 zł, w przypadku Smoka Wawelskiego jest to 3 zł (lepiej obejrzeć pomnik od strony Wisły, omija nas jedynie krótka przechadzka po pieczarze). Dodatkowo dostęp do biletów jest bardzo ograniczony (istnieje dzienny limit biletów). Także jeżeli nie zjawimy się przy kasie o świcie nie możemy liczyć na to, że wiele zobaczymy.

Żydowski Kazimierz

Będąc w Krakowie warto również odwiedzić Kazimierz – idealna dzielnica do dziennych spacerów. Znany jest przede wszystkim z tego, że przed wojną był dzielnicą żydowską. Żydzi, którzy  pojawili się na Kazimierzu w 2 połowie XIV wieku, do pierwszych lat XIX w. mieszkali tam na terenie odrębnego „żydowskiego miasta”. Dzielnica była autonomiczną enklawą rządzoną przez rabinów i obieralną starszyznę, mającą nad sobą tylko władzę króla, sprawowaną w jego imieniu przez wojewodę krakowskiego. Na Kazimierzu znajduje się również wiele interesujących restauracji, klubów oraz lokali gdzie koncentruje się życie artystyczne Krakowa. Najbardziej popularnym z odbywających się festiwali jest coroczny Festiwal Kultury Żydowskiej.

Życiodajna sól

Podczas kilkudniowego pobytu w Krakowie na naszej trasie turystycznej nie może zabraknąć wizyty w Kopalni Soli w Wieliczce. Miasto oddalone od Krakowa jest zaledwie o 16 km (bardzo dobre połączenie busami, koszt przejazdu ok. 12 zł). Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce stanowi jedyny obiekt górniczy na świecie, czynny bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej. Przez całe stulecia była źródłem bogactwa kraju i materialnym fundamentem kultury – dzisiaj jest najchętniej odwiedzanym polskim obiektem turystycznym. Kilkusetletnia eksploatacja złoża soli kamiennej ukształtowała obecny układ przestrzenny wyrobisk górniczych. Skryte pod miastem, usytuowane na dziewięciu poziomach, sięgają głębokości 327 m. Podziemna Wieliczka to blisko 300 km chodników i ok. 3000 komór. Część udostępniona do zwiedzania obejmuje 3,5 kilometrowy odcinek, położony na głębokości od 64 m do 135 m. Zwiedzający mają okazję zobaczyć piękne groty solne, kaplice, ogromne sale oraz podziemne jeziora, których klimat podkreśla niezwykła gra świateł. Oprócz magicznych zakątków zapoznać się można również ze specyfiką procesu wydobycia soli oglądając liczne sprzęty i urządzenia, którymi posługują się górnicy. Dla turystów dostępne są dwie opcje zwiedzania: trasa turystyczna (cena 38 zł) oraz trasa górnicza (44 zł). Podczas tej drugie mamy okazję wcielić się w górników i pod czujnym okiem przodowego zdobyć pierwsze szlify w podziemnym fachu.

Kraków to miasto jedyne w swoim rodzaju. Kto choć raz miał okazję zwiedzać to niesamowite miejsce będzie wracał tu jeszcze wiele razy, przy każdej kolejnej wizycie odkrywając coś nowego. Turystów w szczególności ujmują czarujące kawiarnie lub herbaciarnie, w których poczuć można ducha artystów związanych z Krakowem. Gród Kraka to przede wszystkim miasto młodych ludzi, którzy potrafią stworzyć tutaj niecodzienny klimat. Ponadto jest to centrum kultury i rozrywki.

Zdjęcia: Jagoda Kicka