Otwarcie wystawy „The Other Side/Po drugiej stronie”

Dwunastu fotografów i dwanaście różnych opowieści zza żelaznej kurtyny. W miniony czwartek (21 kwietnia) odbył się wernisaż wystawy „The Other Side/Po drugiej stronie”, a od piątku ekspozycja została otwarta dla wszystkich zwiedzających. To jak jest po tej drugiej stronie?

Prace zebrane w Gdańskiej Galerii Fotografii wykonane zostały w Europie Środkowej i Wschodniej od roku 1979 do przełomowego 1989. Ich autorami są holenderscy fotografowie: Ad van Denderen, Bertien van Manen, Vincent Mentzel, Leo Erken, Bert Verhoeff, Sabine Joosten, Piet den Blanken, Bert Spiertz, Hans van den Boogaard, Hans van der Meer, Ton Broekhuis oraz Ad Nuis. Pięciu z nich przyjechało do Gdańska, aby wziąć udział w wernisażu i wydarzeniach towarzyszących: wykładowi i warsztatach. Podczas wszystkich spotkań panowała bardzo przyjazna i otwarta atmosfera. Fotografowie chętnie dzielili się swoim doświadczeniem i opowiadali o pracach. Artyści nie tylko odpowiadali na pytania, ale też sami je zadawali widzom i byli ciekawi ich wrażeń z wystawy.

Dwadzieścia siedem lat po upadku muru berlińskiego ich fotografie przypominają przełomowe wydarzenia w historii Europy: powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, rewolucję rumuńską czy właśnie wspomniany wcześniej upadek muru berlińskiego. Wśród prac można odnaleźć portrety osobistości zapisanych na kartach historii: Michaiła Gorbaczowa, Lecha Wałęsy, Tadeusza Mazowieckiego, a także „bohaterów powszedniości” – zwyczajnych ludzi, pracujących i wypoczywających, ich codzienność i zwyczajność. Choć zdjęcia są różnorodne to stanowią spójną opowieść, a zestawienie ich razem tworzy zaskakujący i wieloaspektowy krajobraz bloku wschodniego.

Serii czarno-białych oraz kolorowych fotografii towarzyszy odautorski komentarz, ukazujący dokładne okoliczności powstania zdjęć oraz osobiste wspomnienia, refleksje fotografów. Można z nich dowiedzieć się, jak artyści radzili sobie z cenzurą i kontrolą władz, dlaczego wybrali się do tych rejonów Europy oraz o kontraście między Zachodem a Wschodem. Niektórzy z fotografów prowadzili dzienniki albo na bieżąco notowali swoje wrażenia, stąd relacja między obrazem a słowem jest koherentna i autentyczna. Fotograf Hans van der Meer tak opisuje swoje wspomnienia z fotografowania Węgier: „W kraju, który nie funkcjonuje tak sprawnie jakbyśmy oczekiwali, absurd jest na porządku dziennym. Zdjęcia same opowiadają historię. Nie tę z pierwszych stron gazet, raczej drobne przypadki, które składają się na całość obrazu miasta czy kraju.”

Ekspozycja „The Other Side/Po drugiej stronie” to nie tylko historia krajów europejskich okresu transformacji, ale także przegląd holenderskiego fotoreportażu lat 80. i początku 90. XX wieku. Wszyscy fotografowie są wciąż aktywni zawodowo, razem tworząc fundament nowej generacji fotografii dokumentalnej i reporterskiej. Część z nich kilkukrotnie powracała do miejsc, które już upamiętnili w przeszłości (m.in. do Gdańska), aby jeszcze raz spojrzeć na nie przez obiektyw swojego aparatu fotograficznego.

Kuratorami wystawy są Ad Nuis, Bert Verhoeff, Bert Spierz, Olaf Veenstra oraz Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka, we współpracy z Mariolą Balinską, Małgorzatą Posadzką i Leszkiem Krutulskim. Wystawę wspiera Ambasada Królestwa Niderlandów w Warszawie w ramach Prezydencji Królestwa Niderlandów w Unii Europejskiej 2016, Magdalena Pramfelt, Konsul Honorowy Królestwa Niderlandów w Gdańsku. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął Adriaan Palm, Charge d’Affairs, Zastępca Szefa Misji Królestwa Niderlandów w Polsce oraz Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego.

Kiedy: wystawa czynna będzie do 26 czerwca

Gdzie: Gdańska Galeria Fotografii, Zielona Brama, ul. Długi Targ 24

Bilety: 1-2 zł, w piątek wstęp wolny

Serdecznie zapraszamy!

fot. Maja Bieńkowska