Żołnierze Wyklęci – zapomniani bohaterowie

Dziś obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Kim oni byli, jak wyglądała ich historia i dlaczego zasługują na upamiętnienie? 

Większość dowódców podziemnych struktur została aresztowana w 1945 roku przez Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR (NKWD) i skazana na przymusowe przesiedlenie w głąb Rosji. Wobec przywódców wytoczono tzw. proces szesnastu, mający na celu zlikwidowanie polskich osobistości kierujących ruchem oporu. Oskarżeni początkowo nie chcieli brać w nim udziału, jednak ulegli pod naciskiem aliantów. Postawiono im fałszywe zarzuty, oskarżając między innymi o zdradę i współpracę z III Rzeszą. Większość z pozwanych usłyszała wyrok więzienia. Władze ZSRR, starając się zachować pozory sprawiedliwego procesu, uniewinniły trzy osoby. Nie powstrzymało to jednak Polaków przed próbą stawiania oporu.

Żołnierze Wyklęci, bo tak nazywa się przeciwników sowietyzacji Polski, należeli do polskiego podziemia, a swoją działalność partyzancką rozpoczęli już w 1944 roku po wkroczeniu wojsk radzieckich na tereny okupowanej Polski.

Partyzanci byli bardzo dobrze wyposażeni w broń, mieli rozbudowany system łączności oraz wsparcie i środki między innymi z Wielkiej Brytanii. Ich działalność w obronie niepodległości Polski polegała na zwalczaniu osób współpracujących z ZSRR oraz dokonujących zbrodni na polskiej ludności. Prowadzone przez Żołnierzy Wyklętych akcje spędzały radzieckim służbom bezpieczeństwa sen z oczu. Walkę z konspiracyjną działalnością prowadziła głównie bezpieka i NKWD. Wraz z umacnianiem się potęgi i pozycji Związku Radzieckiego, na społeczeństwo spadały coraz większe represje. Celem prześladowań stawali się zarówno zwykli obywatele, jak i faktyczni przeciwnicy panującej wówczas władzy.  Przeprowadzano śledztwa, aresztowania, dopuszczano się podstępów, tortur, a nawet zabójstw. Na śmierć skazano m.in. Witolda Pileckiego, żołnierza Armii Krajowej, który dobrowolnie zgodził się na wywózkę do obozu Auschwitz, aby zorganizować tam ruch oporu i przeprowadzać wywiad dotyczący antysemickiej działalności niemieckiej.