Gdańsk – stolica wybrzeża
7 min readGdańsk to główny ośrodek trójmiejskiej aglomeracji. Jednocześnie jest największym miastem wśród wszystkich znajdujących się nad polskim morzem. Niegdyś nazywany spichlerzem Europy, przez wieki utrzymujący status Wolnego Miasta, dziś jest tętniącym życiem ośrodkiem wypoczynkowym. Jaki jest Gdańsk? I czemu warto poświęcić mu więcej niż chwilę?
Przecieramy szlaki
Z ogólnie dostępnych sposobów na dostanie się do Gdańska z innych miast będzie Polski Bus. Można również skorzystać z oferty PKP, a także od niedawna z tanich linii lotniczych, jednak tylko z Warszawy, Wrocławia i Krakowa. Jeśli trafimy na dobre promocje, bilet na samolot wyniesie nas nawet taniej niż pozostałe opcje!
W zależności od tego, jaki środek lokomocji wybraliśmy, naszą przygodę w Gdańsku zaczniemy od lotniska im. Lecha Wałęsy lub Dworca Gdańska Głównego. Lotnisko znajduje się 10 km od miasta, jednak jest do wyboru kilka autobusów miejskich. Na Dworzec Główny dostaniemy się linią nr 210, nocą N3, pozostałe autobusy dzienne, tj. linia 110 oraz 122 zawiozą nas kolejno na Dworzec we Wrzeszczu (dzielnica Gdańska) oraz do Sopotu. Na lotnisku znajdziemy też przewoźników prywatnych, z których oferty możemy skorzystać, oraz postój taksówek.
Zaczynamy w sercu miasta
Pierwsze kroki w obcym miejscu zawsze najlepiej stawiać na Dworcu Głównym. W Gdańsku na szczęście jest on bardzo blisko starówki, odległość od stacji to jeden przystanek tramwajem (wysiadamy na Bramie Wyżynnej) lub około 10 minut piechotą. Jeśli mamy dużo bagaży i wolelibyśmy pozbyć się ich od razu, by spokojnie zwiedzać miasto, na dworcu są specjalne szafki do ich przechowywania. Dostępne są dwa rozmiary i w zależności od tego, który wybierzemy, musimy zapłacić 9 lub 12 złotych za 24 godziny.
Idąc na starówkę z przystanku Brama Wyżynna z lewej strony ujrzymy tzw. Targ Węglowy, który służy jako miejsce imprez, koncertów i festynów. Do najbardziej popularnych należy tzw. Jarmark Dominikański mający miejsce na przełomie lipca i sierpnia. Tradycja jarmarku sięga kilkuset lat, w zeszłym roku odbyła się 754. edycja! Jest to jedna z większych — m.in. obok niemieckiego Oktoberfest — impreza plenerowa tego typu w Europie. Liczba stoisk rokrocznie zwiększa swoją ilość, każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie. Spacerując wśród gdańskich kramów, możemy znaleźć nie tylko imponujące wyroby haftowane, galanteryjne, ale również antyki i rozmaite dzieła sztuki. Różnorodność towarów jest imponująca, a swoje rękodzieła czy oryginalne pamiątki prezentują również obcokrajowcy. Kolorowy Jarmark Dominikański co roku przyciąga rzeszę mieszkańców Trójmiasta oraz turystów. Na co dzień Targ Węglowy jawi się jako ogromny parking.
Wracając do naszej „Drogi Królewskiej”, zaczynamy od Bramy Wyżynnej, następnie przechodzimy pod XIV-wieczną gotycką Złotą Bramą. Tym sposobem znaleźliśmy się na Długim Targu, a naszą trasę kontynuujemy ulicą Długą. Kolorowe kamienice — co należy do ciekawostek — numerowane są kolejno, nie dzielą stron tradycyjnie na parzyste i nieparzyste.
Długi spacer ulicą Długą
Co warto zobaczyć w centrum? Z pewnością zabytkowy Ratusz Miejski, który jest bez wątpienia jednym z najbardziej reprezentatywnych i charakterystycznych na starówce. Na przełomie wieków kilkukrotnie przebudowywany, m.in. z winy pożaru, obecnie stanowi siedzibę władz miasta. Wewnątrz Ratusza znajduje się Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, za wejście do którego zapłacimy 12 zł, za bilet ulgowy połowę tej ceny.
Zaraz za Ratuszem możemy ujrzeć jeden z najbardziej znanych symboli Gdańska — Fontannę Neptuna. Powstała z inicjatywy burmistrza Bartłomieja Schachmanna w XVII wieku. Zmontowana w roku 1633 w miejscu starej studni, rekonstruowana m.in. po II wojnie światowej. Także w 2011 roku fontanna przeszła kapitany remont. Dzięki sprawnej pracy konserwatorów możemy podziwiać ją po niedawnej rekonstrukcji ponownie. Jest najczęściej fotografowanym obiektem przez turystów. Nic w tym dziwnego, na tle kolorowych kamienic gdańskiej starówki, Neptun z włócznią robi wrażenie.
Fontanna znajduje się przed Dworem Artusa. Ten widowiskowy gmach wzniesiony w XIV wieku spełniał kiedyś funkcję oficjalnego dom kupieckiego. Był miejscem wymiany informacji w mieście, koncertów i innych rozrywek, a także uroczystych wspólnych posiłków władz w czasie świąt. Dziś to wyjątkowa pozycja na mapie polskich muzeów. Ponadto przy Dworze Artusa działa bardzo ciekawa instytucja, tzw. Teatr w Oknie, gdzie sztuki teatralne można podziwiać w trzech okiennych witrynach.
Innym bardzo ważnym punktem naszej wycieczki powinien być Kościół Mariacki. Tej nazwy gdańszczanie używają potocznie, faktycznie to Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Wraz z Ratuszem Miejskim dominuje ona nad panoramą Starego Miasta. To największa na świecie świątynia wykonana z cegły, wybudowana w stylu gotyckim. Obecnie pełni funkcję kościoła katolickiego i ewangelickiego. Wewnątrz możemy podziwiać liczne malowidła ścienne oraz zjawiskowe ołtarze (ich ilość również jest zjawiskowa, a mianowicie ponad 100!). Natomiast liczne dzieła począwszy od Piety, poprzez Zegar Astronomiczny aż do najcenniejszego z nich – tryptyku „Sądu Ostatecznego” Hansa Memlinga, ucieszą nasze oczy kunsztem i oryginalnością wykonania.
W najbliższym sąsiedztwie Bazyliki możemy przejść się ulicą Mariacką. Jest ona zamknięta dla ruchu. Każdego dnia można tu kupić różnego rodzaju biżuterię z bursztynów, więc nie bez przyczyny niektórzy nazywają ją ulicą bursztynową. Uwagę przyciągają na niej zdobione kamienice. Każda z nich posiada charakterystyczne miniaturowe tarasy ogrodzone balustradami, tzw. przedproża. Szczególnie wieczorami oświetlona ulica Mariacka wygląda przepięknie.
Nasz spacer ulicą Długą skończymy przejściem pod Bramą Zieloną, tuż za którą ujrzymy rzekę Motławę. Wewnątrz Zielonej Bramy mieści się Muzeum Narodowe, w którym możemy podziwiać ponadczasowe zbiory i brać udział w rozmaitych wystawach. W jednym z pomieszczeń znajduje się biuro byłego prezydenta Lecha Wałęsy. W Zielonej Bramie każdego dnia spotkamy muzyków, którzy urozmaicają gdańszczanom i turystom spacer swoimi popisami. Często są to amatorzy, jednak grają tu również uczniowie szkół muzycznych, zachwycając swoim talentem.
Gdy skręcimy w lewo, w tle ukaże nam się kolejny po Neptunie symbol Gdańska — Żuraw. Jest to najstarszy zachowany dźwig portowy na naszym kontynencie! Podobnie jak w przypadku Ratusza, w jego wnętrzu znajdziemy muzeum, a mianowicie filię Centralnego Muzeum Morskiego. Poszerzymy tu wiedzę na temat historii polskiej żeglugi, zobaczymy zabytki związane z okrętownictwem i rybołówstwem.
Co oprócz starówki?
Jeśli chcemy zwiedzić inne miejsca, warto kupić bilet godzinny lub nawet całodobowy, który obowiązuje zarówno w autobusach, jak i tramwajach. Wygodną formą przemieszczania się po Trójmieście jest również SKM (Szybka Kolej Miejska), jednak liczba przystanków jest ograniczona i w niektórych punktach naszej wyprawy będziemy musieli o wiele więcej przejść o własnych nogach.
Równie piękną jak Śródmieście dzielnicą Gdańska jest Oliwa. Z centrum najszybciej dostać się do niej SKM (z przystanku Gdańsk Główny), zajmie nam to jakieś 12 minut. W Oliwie znajdziemy piękny Pałac oraz Katedrę zbudowaną przez cystersów, która jest najdłuższym kościołem w Polsce (mierzy aż 107 metrów). Jej wnętrze również warte jest obejrzenia ze względu na słynne organy oraz przepiękne barokowe ołtarze. W tej dzielnicy znajduje się także urokliwy Park Oliwski, który niezależnie od pogody prezentuje się wspaniale, a spacer po nim to sama przyjemność. W sezonie letnim (maj-wrzesień) możemy odwiedzać park w godzinach od 5.00 do 23.00, w sezonie zimowym (październik-kwiecień) od 5.00 do 20.00. Do atrakcji parku wartych uwagi należą m.in. Groty Szeptów, czyli muszle akustyczne ustawione w taki sposób, że dwie osoby znajdujące się w każdej z nich, mogą porozumiewać się szeptem. Jeszcze niedawno mogliśmy również podziwiać tzw. Książęcy Widok, który tworzył iluzję łączenia się stawu z odległymi o kilka kilometrów wodami Zatoki Gdańskiej. Na terenie Parku Oliwskiego jest Ogród Botaniczny, Muzeum Etnograficzne oraz Pałac Opatów — dziś Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego. Opuszczając jego bramy, możemy zobaczyć znajdującą się niedaleko Górę Pachołek, Stary Młyn Oliwski oraz największy w Polsce Miejski Ogród Zoologiczny.
Westerplatte z pewnością jest miejscem, które równie jak Stare Miasto czy Oliwa zasługuje na uwagę. To tutaj Polacy w odpowiedzi na agresję ze strony Niemiec rozpoczęli obronę Wojskowej Składnicy Tranzytowej, tu nastąpił symboliczny początek II wojny światowej (symboliczny, gdyż w niedaleko położonej miejscowości strzały słyszano ponoć już wcześniej).
Gdy zmęczy nas zwiedzanie zabytków, pamiętajmy, że w Gdańsku są także piękne plaże. Latem służą jako kąpielisko oraz miejsce wielu ciekawych atrakcji na świeżym powietrzu. W zimie możemy spacerować brzegiem morza i wdychać jod, którego wtedy jest ponoć najwięcej.
Gdańsk o każdej porze roku prezentuje się pięknie, jest to z pewnością miejsce, które trzeba mieć na liście tych obowiązkowych. Ze względu na to, że to miasto nadmorskie, w lecie jest tu pełno turystów, ale również o wiele więcej rozrywek. Możemy tu spędzić zarówno szalony wypad z przyjaciółmi, jak i miły i spokojny weekend, poznając miasto od strony urokliwych i kolorowych kamienic. Gdańsk z pewnością zasługuje na miano stolicy wybrzeża!
Nie zapominajmy zwiedzić reszty Trójmiasta — Sopot i Gdynia również mają się czym chwalić!