Najlepsi z najgorszych. O serialu „Kulawe Konie”
9 min read
Autor grafiki: Eden Król, źródło plakatu: materiały prasowe Apple TV+
W dobie notorycznego kasowania popularnych seriali, kilkuletniego oczekiwania na kolejne sezony i stawiania na zyski, a nie godne zakończenie opowieści, Apple TV trzyma w swojej stajni pewien wyjątkowy projekt. Na czym polega fenomen Kulawych Koni?
Współczesne seriale od gigantów streamingu trapi często plejada problemów. Jedne tytuły tracą szansę na rozwój, inne przedłużane są do momentu przeistoczenia się we własną karykaturę. Ciekawe idee zamykane są w postaci miniseriali, inne tę cechę tracą na przestrzeni zbyt dużej liczby odcinków. Fani bezskutecznie apelują do Netflixa o przedłużenie ulubionych tytułów; twórcom zakręcany jest przysłowiowy kurek funduszy, gdy słupki oglądalności czy liczba nowych subskrybentów nie wzrastają wystarczająco.
I wówczas na scenę wkracza Apple TV, gdzie w 2022 r. premierę ma serial Kulawe Konie z Sir Garym Oldmanem w roli głównej. Gdy 1 kwietnia debiutują dwa premierowe odcinki, drugi sezon jest już w postprodukcji i ma ukazać się w grudniu tego samego roku. Jednoczesne kręcenie dwóch sezonów serialu, tymbardziej debiutującego, jest czymś praktycznie niespotykanym we współczesnej telewizji. Apple jednak zaskakuje ponownie – w czerwcu 2022 r. zamawia trzeci i czwarty sezon Kulawych Koni, a serial stopniowo zdobywa popularność. Kolejne lata przynoszą cykliczne ogłoszenia kontynuacji, i tak w ciągu trochę ponad 3 lat premiery miało już 5 sezonów, wyczekujemy szóstego, a w Londynie ruszają zdjęcia do siódmego.
Co takiego sprawiło, że włodarze platformy Apple TV tak zaufali zespołowi stojącemu za Kulawymi Końmi?
Kim są Kulawe Konie?
Serial powstaje na kanwie serii nagradzanych powieści szpiegowskich autorstwa Micka Herrona. Tytułowe Konie to grupa upokorzonych agentów brytyjskiego Security Service (MI5), którzy za swoje przewinienia zostali przeniesieni do Slough House – oddziału dla wyrzutków. Są wśród nich osoby uzależnione, niezdolne do pracy zespołowej, niewygodne dla zarządu, czy ci, którzy zwyczajnie spartaczyli robotę. Nad odseparowaną od Służb placówką panuje Jackson Lamb (Sir Gary Oldman) – niegdyś wybitny szpieg działający w Berlinie podczas Zimnej Wojny, obecnie bezwstydny, odrażający i opryskliwy szef z najgorszych koszmarów. Mimo powszechnej pogardy wobec dysfunkcyjnej grupy ze Slough House, wraz z kolejnymi wydarzeniami okaże się, że MI5 potrzebuje ich bardziej niż myślą…
Oldmanowi partnerują: Jack Lowden, Dame Kristin Scott Thomas, Saskia Reeves, Rosalind Eleazar, Christopher Chung, Aimee-Ffion Edwards, Kadiff Kirwan, Freddie Fox oraz Sir Jonathan Pryce. W rolach epizodycznych zobaczymy również m.in. Hugo Weavinga, Sophie Okonedo, Olivię Cooke, Katherine Waterston, Sope Dirisu, Joannę Scanlan i Seana Gildera.
„Uważam ich za bandę frajerów. Ale to moi frajerzy” – sezon 1
Pierwszy sezon Kulawych Koni pleśnią, dymem i skrzypieniem maluje obraz Slough House. Biuro przy Aldersgate Street nie spełnia żadnych przepisów, a jego pracownicy zmuszeni są wykonywać bezsensowne zadania, w niczym nie przypominające wyobrażeń o szpiegowskiej karierze. Pośród nudnej papierologii, zatęchłej, dysfunkcyjnej atmosfery i okrutnych docinków Lamba, agenci prowadzą frustrującą i pozbawioną nadziei egzystencję.
Jednak River Cartwright (Jack Lowden), wnuk legendy wywiadu, nie chce widzieć w Slough House kresu swoich szans na karierę. Zdegradowany za skandaliczną porażkę podczas treningu, która nieustannie go prześladuje i jest nieskończonym źródłem pośmiewiska dla Lamba, Cartwright desperacko pragnie udowodnić swoją wartość. Niespodziewanie otrzymuje szansę – student zostaje porwany, a ekstremistyczna grupa zapowiada transmisję na żywo z jego ścięcia. Choć Jackson Lamb nie chce, by Kulawe Konie się angażowały, zespół zostaje wplątany w sprawę przez knowania na szczycie MI5. W obliczu konieczności ratowania nie tylko zakładnika, ale i samych siebie, agenci nie mogą już siedzieć bezczynnie.
„Czasem, żeby zrozumieć, dlaczego zastawiono pułapkę, musisz w nią wejść” – sezon 2
W autobusie znalezione zostaje ciało szpiega z czasów Zimnej Wojny – oficjalna wersja wydarzeń mówi o zawale serca, ale Jackson Lamb poddaje to w wątpliwość. Dwójka Kulawych Koni, Louisa Guy (Rosalind Eleazar) i Min Harper (Dustin Demri – Burns), niespodziewanie otrzymuje zadanie wsparcia ochrony podczas spotkania z prawą ręką rosyjskiego oligarchy.
Gdy trop za zmarłym prowadzi do niewielkiej miejscowości w Cotswolds, Lamb bada powiązania z legendą wywiadu, a wokół spotkania narasta coraz więcej podejrzeń, przyczajone zagrożenie staje się nazbyt realne. River Cartwright udaje się w teren, a reszta zespołu, w tym dwoje nowych rekrutów – Shirley Dander (Aimee-Ffion Edwards) i Marcus Longridge (Kadiff Kirwan) –, stara się za wszelką cenę powstrzymać wzrost liczby ofiar.
Drugi sezon oparty jest na książce Martwe Lwy.
„Czy zabijamy swoich?” – sezon 3
Catherine Standish (Saskia Reeves), niegdyś sekretarka Pierwszego Biurka MI5 i alkoholiczka, nadzoruje przydzielone Slough House zadanie segregacji dokumentów przenoszonych do nowego archiwum Służb. Gdy wracając ze spotkania Anonimowych Alkoholików zostaje porwana, Kulawe Konie z Jacksonem Lambem na czele gotowe są zrobić wszystko, by ją odnaleźć. Jej zniknięcie nie ma bynajmniej wymiaru osobistego, a porywacze mają znacznie bardziej złożone motywacje niż warunki, które przedstawiają MI5…
Pośród sekretów i knowań najwyższych rangą w Służbach, Ingrid Tearney (Sophie Okonedo) i Diany Taverner (Dame Kristin Scott Thomas), ludzie Lamba zostają wplątani w niebezpieczną grę o zachowanie dobrego imienia.
Sezon trzeci powstał na podstawie książki Prawdziwe tygrysy.
„Kiedy jesteś celem, atakuj, Kiedy jesteś ścigany, nie ruszaj się” – sezon 4
David Cartwright (Sir Jonathan Pryce), dziadek Rivera, najlepsze lata ma już dawno za sobą. Jest coraz bardziej zagubiony, ma wrażenie, że jest podsłuchiwany; w niektóre dni nie rozpoznaje wnuka. Nie jest to jednak jedyne zmartwienie Rivera – Londynem w czasie Świąt wstrząsa eksplozja w centrum handlowym. Gdy poszukiwania tożsamości sprawcy doprowadzą MI5 do niespodziewanych wniosków, a w domu Cartwrighta Seniora padną strzały, Jackson Lamb będzie musiał niechętnie wkroczyć do akcji.
MI5 pod wodzą nowego Pierwszego Biurka, Claude’a Whelana (James Callis), panicznie próbuje zapobiec kolejnym atakom i wyjaśnić oba zdarzenia. Tropy prowadzą jednak do Francji i są bezpośrednio powiązane z jednym z Kulawych Koni…
Czwarty sezon oparty jest na książce Ulica szpiegów.
„Moi ludzie potrafią przynajmniej spartaczyć na epicką skalę” – sezon 5
W Abbotsfield ma miejsce strzelanina, w której ginie 11 osób. Claude Whelan, Pierwsze Biurko MI5, próbuje nawigować kryzys w obliczu trwającej kampanii przed wyborami na burmistrza Londynu. Nie jest jednak w stanie oddzielić tej sprawy od polityki, gdy napastnik był zwolennikiem prawicowego kandydata, a ten otwarcie krytykuje Służby. Na domiar złego, następują kolejne, pozornie niepowiązane zakłócenia.
W Slough House agenci nie są w stanie uwierzyć, że nieznośny informatyk Roddy Ho (Christopher Chung) znalazł dziewczynę. Gdy Shirley Dander słusznie podejrzewa, że ktoś czyha na jego życie, a Ho okazuje się być powiązany z zamachem, Kulawe Konie muszą odkryć, kto stoi za ostatnimi wydarzeniami i jakie ma zamiary. Ale jak mają to zrobić, gdy Diana Taverner wprowadza lockdown w Slough House?
Sezon piąty powstał na kanwie książki Londyńskie zasady.
Najlepsi z najgorszych
Kulawe Konie to przede wszystkim serial napisany na najwyższym poziomie. Will Smith (nie, nie ten) oraz zespół scenarzystów przekładają powieści Herrona na angażujący i nie stroniący od inwencji język małego ekranu. Każdy odcinek napędza akcję, wnosi do historii kolejne informacje, a twórcy lubują się w kończeniu ich tzw. cliffhangerami. Jednocześnie widz nie czuje się przytłoczony faktami, a rozwiązania są satysfakcjonujące – choć i niekiedy chaotyczne, jak to na zespół nieudaczników przystało.
Koncept oddziału dla wyrzutków jest czymś innowacyjnym pośród idei, do których jesteśmy przyzwyczajeni w produkcjach szpiegowskich. Próżno szukać tutaj Jamesa Bonda, jego krojonych na miarę garniturów i nowoczesnego sprzętu. Zespół Jacksona Lamba to grupa głęboko niedoskonałych, a dzięki temu realistycznych postaci, których droga zawodowa nie była usłana sukcesami. Choć ciąży na nich łatka niedojd, z każdym kolejnym sezonem pokazują, że są warci więcej niż można przypuszczać.
To właśnie postaci agentów ze Slough House są najciekawszym aspektem serialu. Każde z nich ma silnie akcentowaną osobowość, charakterystyczną prezencję, a interakcje między nimi iskrzą humorem i scenopisarskim sznytem. Nie sposób nie przywiązać się do nich, nie załamywać rąk nad wątpliwymi decyzjami i nie żałować strat, których niestety na przestrzeni sezonów nie brakuje.
Aktorska uczta
Kulawe Konie to popis aktorskich umiejętności. Gary Oldman w najlepsze bawi się postacią Jacksona Lamba, a jego manieryzmy, okrucieństwo i przebiegłość zdają się być już dla aktora drugą naturą. Lamb jest odrażający, a jego zachowania i traktowanie współpracowników niezwykle wątpliwe – Oldman jednak sprawia, że wprost uwielbiamy go obserwować. Choć, zważając na jego bogatą filmografię, trudno o jednoznaczne stwierdzenie, kreacja Jacksona Lamba jest co najmniej jedną z najlepszych w karierze Oldmana.
Jack Lowden dzięki roli Rivera Cartwrighta zasłużenie trafił na języki krytyków i ludzi branży. Wcześniej znany z występu w Dunkierce Christophera Nolana aktor wprost błyszczy na przestrzeni wszystkich sezonów. Już za pomocą małych ekspresji i gestów potrafi rozbawić widza, a wykorzystując każdą linię ze świetnych scenariuszy, tworzy jedną z najciekawszych postaci w całym serialu. Lowden wielokrotnie podkreśla, że największą radość sprawia mu współpraca z drugim aktorem – i widać to w każdej interakcji Rivera z innymi bohaterami. Aktor z łatwością łapie przysłowiową chemię ze scenicznymi partnerami, a jego wspólne momenty z Oldmanem czy m.in. Olivią Cooke to jedne z najlepszych dialogów.
Choć knowania Diany Taverner łatwo wzbudzają w widzu antypatię, Kristin Scott Thomas również wypada świetnie jako bezwzględne Drugie Biurko MI5. To dzięki jej charyzmie działania Taverner fascynują i, mimo wszystko, imponują. Warto wyczekiwać trzeciego sezonu i kulminacji konfliktu między Lady Di a Ingrid Tearney – to pełna zawoalowanej perfidii sekwencja wprost wyborowo zagrana przez Kristin Scott Thomas oraz Sophie Okonedo.
O aktorskim wymiarze Kulawych Koni opowiadać można długo, każdy bowiem znajduje swój moment na przestrzeni kolejnych sezonów. Na szczególną uwagę zasługują także Saskia Reeves jako Catherine Standish, postać która wielokrotnie zaskakuje widzów pozornie niespodziewanymi działaniami, a jej ciepło utrzymuje Slough House w ryzach; oraz Jonathan Pryce jako David Cartwright, który szczególnie w finale czwartego sezonu tworzy przejmującą rolę.
„Jeśli to ocena pracy na poczekaniu, to muszę powiedzieć, że absolutnie wymiatam”
Podczas gdy niektóre seriale tracą tempo przy podobnej liczbie sezonów, Kulawe Konie wręcz je przyspieszają. Pierwsza seria sprawnie nadała ton produkcji, druga i trzecia ciekawie zwiększyły stawkę. Czwarty i piąty sezon są, w mojej opinii, najlepszymi – brutalniejszymi, ale i zabawniejszymi od poprzednich. To nie tylko wartka akcja, ale i pochylenie się nad bohaterami oraz ich kondycją psychiczną w następstwie wydarzeń. To produkcja od początku realizowana na wysokim poziomie i samodzielnie podwyższająca sobie poprzeczkę – a każdy kolejny sezon co najmniej jej dorównuje. Patrząc na zapowiedź serii szóstej oraz znając treść jej kanwy, Joe Country, w przyszłym roku Kulawe Konie ponownie zafundują widzom emocjonującą przejażdżkę.
Dlaczego więc Apple TV tak odważnie stawia na rozwój tego serialu? Gdyż jest on zwyczajnie świetny, i nie zapowiada się by tą cechę stracił. Coraz bardziej doceniane przez branżę i widzów, Kulawe Konie zdobyły już w sumie 2 nagrody Emmy (za reżyserię oraz scenariusz), 3 telewizyjne BAFTA oraz ponad 80 nominacji, również w kategoriach aktorskich.
To prawdopodobnie jeden z najlepszych seriali, które wciąż mało kto widział. To niezwykle ciekawa, angażująca, świetnie napisana i zagrana produkcja, od której wprost nie można się oderwać. Kulawe Konie to tytuł obowiązkowy dla każdego wielbiciela kina szpiegowskiego – i tymbardziej każdego, kto szuka czegoś nowego w tym gatunku.
Wszystkie 5 sezonów Kulawych Koni (org. Slow Horses) dostępne jest na platformie Apple TV.
