#GłosMłodych: Polityka nie ma znaczenia?

Julia Mięczkowska

Na kilka dni przed wyborami prezydenckimi wraca pytanie o rolę młodego pokolenia w kształtowaniu przyszłości kraju. Czy młodzi interesują się polityką? O postawach wyborczych młodych ludzi mówi dr Marcin Radziłowicz – dyrektor Filii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Ełku, ekspert w zakresie administracji publicznej.

Jak Pan ocenia poziom zaangażowania młodych ludzi w wyborach prezydenckich?

Myślę, że trzeba zacząć od dwóch kwestii. Pierwsza – czy angażują się w kontekście ostatniego elementu, czyli dokonania aktu wyborczego. Analizując dane da się zauważyć, że osoby pomiędzy 18 a 26 rokiem życia najrzadziej uczestniczą w wyborach. Ale z drugiej strony mają możliwość angażowania się w czynności, które są związane z pomocą w komitetach wyborczych. Myślę, że w ostatnim czasie młodzi zmienili nastawienie, co do uczestnictwa w wyborach, właśnie ze względu na płatną pracę chociażby w obwodowej komisji wyborczej.

Czy to znaczy, że interesują ich tylko kwestie finansowe?

Na pewno aspekt finansowy jest ważny, ale myślę, że jakaś część młodych osób decyduje się na uczestnictwo w wyborach ze względów „ideologicznych”. Bardzo często daje się to zauważyć na poszczególnych wiecach wyborczych oraz podczas spotkań z kandydatami. Przy obecnych wyborach widać, że kandydaci i komitety wyborcze starają się, aby młodzi ludzie byli blisko kandydata, aby ukazać poparcie młodych wyborców.

Co Pana zdaniem najbardziej zniechęca młodych do oddania głosu?

Myślę, że przeświadczenie o tym, że głos, który oddadzą nie ma znaczenia. Tymczasem wybory parlamentarne 2023 r. pokazały, że wyższa frekwencja diametralnie zmienia wyniki. Sondaże nie pokazywały, że frekwencja będzie tak wysoka. Okazuje się, że właśnie ona spowodowała zmiany, które zaszły na naszej polskiej scenie politycznej.

Sama obserwuję, że młodzi ludzie często decydują się nie brać udziału w wyborach lub głosować na kandydatów, których wskażą im rodzice…

Tak, jest to szczególnie widoczne świeżo po ukończeniu osiemnastego roku życia. Rzeczywiście to, gdzie i jak jesteśmy wychowywani kształtuje nasze przekonania.

W jaki sposób uczelnie wyższe mogą uczyć młodych ludzi odpowiedzialności obywatelskiej, szczególnie w kontekście nadchodzących wyborów prezydenckich?

Na filii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie zawsze staram się organizować przed wyborami spotkanie otwarte z urzędnikiem wyborczym, który opowie o możliwości uczestniczenia w wyborach, o tym z czym wiąże się procedura wyborcza, jak głosować pobierając zaświadczenie o prawie głosowania. Czyli o podstawowych czynnościach wyborczych, zachęcając do wzięcia udziału w głosowaniu. Uważam, że uczelnie powinny aranżować spotkania z bezstronnymi osobami. Myślę też, że spotkania z kandydatami mogą się odbywać, ale wtedy powinno to opierać się na tych samych zasadach względem wszystkich kandydatów.

Jak dużą rolę w kształtowaniu postaw wyborczych młodych ludzi odgrywają media społecznościowe?

Jedną z największych! Dotarcie do młodszego pokolenia, które właściwie nie ogląda telewizji jest możliwe jedynie dzięki mediom społecznościowym. Tutaj pojawia się pytanie, które media wykorzystać…Facebook, już raczej nie, myślę, że najlepszą opcją będzie Instagram, X lub TikTok. Te najnowsze media są w stanie w skuteczny sposób dotrzeć do młodego społeczeństwa, wzbudzić zainteresowanie kampaniami wyborczymi oraz zachęcić do oddania głosu. W mojej opinii komitety wyborcze, czy organy zajmujące się organizacją wyborów powinny poświęcić więcej uwagi na to, że sposób dotarcia do osób, które niedawno ukończyły osiemnasty rok życia, odbywa się przez Internet.

Wydaje się, że młodzi chcą otrzymywać informacje szybko. Nie lubią oglądać całego programu telewizyjnego i czekać na wiadomości. Ich zainteresowanie tematem wzrasta, kiedy wyświetli się im film, na przykład na TikToku…

Oczywiście, informacja musi być również dynamiczna, aby zwrócić uwagę młodego odbiorcy i zainteresować tematem.

Czy według Pana młodzi ludzie podejmują decyzje wyborcze kierując się emocjami, czy raczej w oparciu o rzetelną wiedzę?

Uważam, że dokładnie w takiej kolejności trzeba to wymienić. Emocje odgrywają najważniejszą rolę, ze względu na to, że jest to moment, kiedy świadomość obywatelska zaczyna się kształtować. Większość osób, które nie znają programów kandydatów zazwyczaj kieruje się emocjami. Głosują na tego, kto zapadł im w pamięć, przykładowo po obejrzeniu krótkiego video w mediach społecznościowych. Dopiero później część społeczeństwa postanawia zdobyć rzetelną wiedzę na temat kampanii prezydenckich, jednakże często dopiero chwilę przed wyborami.

Jakie znaczenie ma głos młodych wyborców w wyborach prezydenckich 2025?

Głosy młodych wyborców są najbardziej istotne w każdych wyborach. To właśnie młode pokolenie często wnosi świeże spojrzenie na politykę oraz angażuje się w kwestie, które w przyszłości będą miały kluczowe znaczenie. Właśnie tego życzę młodym, aby poszli na wybory ze świadomością obywatelską.

Marcin Radziłowicz – sekretarz miasta Ełku, dyrektor filii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Ełku, dr nauk humanistycznych w zakresie historii, prawnik, wykładowca akademicki.